Διαταραχές εκσπερμάτισης

Η εκσπερμάτιση είναι επακόλουθο σεξουαλικού ερεθισμού και, φυσιολογικά, συμβαίνει συγχρόνως με τον οργασμό. Προκαλείται από διέγερση του συμπαθητικού αυτόνομου νευρικού συστήματος, με συνέπεια τις περισταλτικές κινήσεις των μυών της επιδιδυμίδας και του σπερματικού πόρου.

Ένας μικρός όγκος υγρού που περιέχει σπερματοζωάρια αποθηκευμένα στην επιδιδυμίδα, στον σπερματικό πόρο και στη λήκυθο του σπερματικού πόρου οδηγείται προς την προστατική ουρήθρα. Εκεί, αναμειγνύεται με τα 2-3 ml των αλκαλικών εκκρίσεων των σπερματοδόχων κύστεων, ενώ συγχρόνως η σύσπαση των μυών του προστάτη προσθέτει 1-2 ml υδαρούς υπόξινου προστατικού εκκρίματος.

Το σύνολο του εκκρίματος, συνολικού όγκου 3-5ml, πορεύεται προς την ουρήθρα και τέλος οι συσπάσεις του βολβοσηραγγώδους και των ισχιοσηραγγωδών μυών οδηγούν στην εκτίναξη του σπέρματος από το έξω στόμιο της ουρήθρας.

Ποιες είναι οι διαταραχές εκσπερμάτισης;

1. Παλίνδρομη Eκσπερμάτιση

Η παλίνδρομη εκσπερμάτιση είναι μια διαταραχή κατά την οποία το σπέρμα, αντί να κατευθύνεται φυσιολογικά προς το έξω στόμιο της ουρήθρας, παλινδρομεί προς την ουροδόχο κύστη. Κατά την εκσπερμάτιση, ένας φυσιολογικός αντανακλαστικός μηχανισμός προκαλεί τη σύσπαση του αυχένα της ουροδόχου κύστης, ώστε να παραμείνει κλειστός και να επιτρέψει τη φυσιολογική προώθηση του σπέρματος μέσω της ουρήθρας.

Όταν αυτός ο μηχανισμός δυσλειτουργεί, για διάφορους λόγους, το σπέρμα παλινδρομεί προς την ουροδόχο κύστη, αντί να αποβάλλεται προς τα έξω. Αυτή η κατάσταση μπορεί να επηρεάσει τόσο τη γονιμότητα όσο και τη φυσιολογική λειτουργία του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος και συχνά απαιτεί ιατρική αξιολόγηση για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της αιτίας.

Παλίνδρομη εκσπερμάτιση παρουσιάζεται στους περισσότερους άντρες που έχουν υποβληθεί σε προστατεκτομή για καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.

Αντίθετα, σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη, παρατηρείται απουσία εκσπερμάτισης, παρότι ο οργασμός διατηρείται.

Παρόμοιο φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί σε ένα μέρος των ασθενών με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη που παίρνουν φάρμακα, για να πετύχουν καλύτερη ούρηση.

2. Πρόωρη Εκσπερμάτιση

Ως πρόωρη ονομάζεται η εκσπερμάτιση που συμβαίνει πάντα ή σχεδόν πάντα πριν ή μέσα σε ένα λεπτό από τη διείσδυση. Αίτια της πρόωρης εκσπερμάτισης μπορεί να είναι ψυχολογικοί παράγοντες (π.χ. άγχος, στρες), βιολογικοί παράγοντες (π.χ. φλεγμονές, ορμονικές διαταραχές) ή γενετική προδιάθεση. 

3. Καθυστερημένη Εκσπερμάτιση

Στην περίπτωση αυτή σημειώνεται σημαντική καθυστέρηση ή και μερικές φορές αδυναμία επίτευξης εκσπερμάτισης κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής παρά την επαρκή σεξουαλική διέγερση.Αίτια της καθυστερημένης εκσπερμάτισης μπορεί να είναι ψυχολογικοί παράγοντες (π.χ. κατάθλιψη, άγχος), φαρμακευτική αγωγή, νευρολογικές διαταραχές, αλλά και κάποια χρόνια νόσος.

4. Ανοργασμία ή αδυναμία εκσπερμάτισης

Η ανοργασμία είναι η πλήρης αδυναμία επίτευξης εκσπερμάτισης παρά την παρατεταμένη σεξουαλική διέγερση. Και σε αυτή την περίπτωση, τα αίτια μπορεί να είναι ψυχολογικοί παράγοντες, ορμονικές διαταραχές, αλλά και νευρολογικές διαταραχές.Σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ριζική προστατεκτομή για καρκίνο του προστάτη, παρατηρείται απουσία εκσπερμάτισης, παρότι ο οργασμός διατηρείται. Παρόμοιο φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί σε ένα μέρος των ασθενών με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη που παίρνουν φάρμακα, για να πετύχουν καλύτερη ούρηση. 

5. Μειωμένος όγκος σπέρματος

Ο μειωμένος όγκος σπέρματος αποτελεί επίσης μία από τις διαταραχές εκσπερμάτισης. Οι άνδρες με αυτή τη διαταραχή αναφέρουν ότι εκσπερματίζουν μικρότερη ποσότητα σπέρματος σε σχέση με το παρελθόν.

6. Μειωμένη ένταση εκσπερμάτισης

Σε αυτή την περίπτωση η ένταση της εκσπερμάτισης είναι μειωμένη σε σχέση με το παρελθόν. Σε πολλές περιπτώσεις, οι παραπάνω διαταραχές αντιμετωπίζονται με:

·       Φαρμακευτική αγωγή

·       Συμβουλευτική και ψυχοθεραπεία

·       Φυσικοθεραπεία και εκπαιδευτικές τεχνικές

·       Χειρουργική επέμβαση

·       Αλλαγές στον τρόπο ζωής 

Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για τις διαταραχές εκσπερμάτισης γίνεται σε συνεργασία με τον ειδικό ουρολόγο-ανδρολόγο, ανάλογα με την ατομική περίπτωση του ασθενούς. Η σωστή διάγνωση και η εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση είναι απαραίτητες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των διαταραχών εκσπερμάτισης.